Ìíåíèåòî å íà åêèï îò ñòóäåíòè, èçó÷àâàùè "Åâðîïåèñòèêà" â Ñîôèéñêèÿ óíèâåðñèòåò "Ñâ. Êëèìåíò Îõðèäñêè"

----------------------------

Åìáëåìàòè÷íîñò. Òîâà å äóìàòà, çàêîäèðàíà â öÿëîñòíîòî ïðåäñòàâÿíå íà êàíäèäàòà çà åâðîêîìèñàð Ðóìÿíà Æåëåâà ïðåäè, ïî âðåìå íà è ñëåä èçñëóøâàíèÿòà é çà îãëàâÿâàíå íà ðåñîð "Ìåæäóíàðîäíî ñúòðóäíè÷åñòâî, õóìàíèòàðíà ïîìîù è ðåàãèðàíå ïðè êðèçè" â Åâðîïåéñêàòà êîìèñèÿ.

Âúïðîñèòå íà åâðîäåïóòàòèòå îò ïàðëàìåíòàðíèòå êîìèñèè ïî Ðàçâèòèå è Âúíøíè îòíîøåíèÿ ñå ñáëúñêàõà ñ åäèí ìàíèåð, êîéòî îëèöåòâîðÿâà óïðàâëåíèåòî íà Áîéêî Áîðèñîâ.

Íåêà îáà÷å ðàçãëåäàìå íåùàòà òî÷êà ïî òî÷êà. Ïúðâî, âàæåí ëè áå ðåñîðúò, êîéòî Ðóìÿíà Æåëåâà òðÿáâàøå äà îãëàâè, è ìîæåøå ëè Áúëãàðèÿ äà ñå ñïðàâè â òîâà ïîëå. Âòîðèÿò çíà÷èì ìîìåíò å ïðåäñòàâÿíåòî íà êàíäèäàòà íè çà åâðîêîìèñàð è òðåòèÿò – çàùî âñúùíîñò ñå ñëó÷è òàêà è ìîæåì ëè äà èçìèåì ñðàìà?

Ðåñîðúò

Íà ïðúâ ïîãëåä "Ìåæäóíàðîäíî ñúòðóäíè÷åñòâî, õóìàíèòàðíà ïîìîù è ðåàãèðàíå ïðè êðèçè" èçãëåæäà êàòî òðîõà, êîÿòî íè å ïîäõâúðëåíà. Ñúñ ñèãóðíîñò òîçè ïîðòôåéë íå ìîæå äà ñå îïðå ïî çíà÷èìîñò íà "Ïðàâîñúäèå, îñíîâíè ÷îâåøêè ïðàâà è ãðàæäàíñòâî" èëè "Èêîíîìèêà è ïàðè÷íà ïîëèòèêà". Äîðè è òàêà, ðåñîðúò å åäèí îò íàé-ïåðñïåêòèâíèòå è íóæäàåùèòå ñå îò óòúïêâàíå íà ïúòåêàòà, êîåòî äàâà âåëèêîëåïíà âúçìîæíîñò çà ñòðàíàòà íè äà ïîêàæå, ÷å èìà âèñîêîêâàëèôèöèðàíè êàäðè è ìîæå äà áúäå ïúëíîöåííà ÷àñò îò ÅÑ.

Ôàêò å, ÷å ñòðàíàòà íè íå å ñèëíî àêòèâíà ïðè ïðåäîñòàâÿíåòî íà õóìàíèòàðíà ïîìîù èëè ïðè ðåàêöèè ïðè êðèçè è íÿìà "äîáðè ïðàêòèêè" â îáëàñòòà. Ëèïñàòà íà äîñòàòú÷åí ôèíàíñîâ ðåñóðñ, êîéòî äà áúäå ïðåäîñòàâÿí íà áåäñòâàùè äúðæàâè, è ëèïñàòà íà àäåêâàòíà òåõíèêà è ôóíêöèîíàëåí ÷èñòî àäìèíèñòðàòèâåí êàïàöèòåò, êîéòî äà îòðåàãèðà âúçìîæíî íàé-áúðçî, ñà â îñíîâàòà. Äàëè òîâà îáà÷å å òîëêîâà ñåðèîçåí ïðîáëåì?

È ðåñîðúò íà äîñåãàøíèÿ áúëãàðñêè åâðîêîìèñàð, ã-æà Êóíåâà â íà÷àëîòî áå ïðèåìàí ñ íåðàçáèðàíå, íÿêàê ñ èäåÿòà, ÷å "Áúëãàðèÿ å ìàëêà äúðæàâà è çàòîâà ñà íè äàëè ìàëêî ïðàâà". È òîãàâà ìîæåøå äà ñå ïîïèòà: "Òîëêîâà äîáðå ëè ñà çàùèòåíè ïðàâàòà íà áúëãàðñêèòå ïîòðåáèòåëè, ÷å íè ïðåäîñòàâÿò òàçè ïîëèòèêà íà ÅÑ?", êàêòî è ñòàíà ñ Ðóìÿíà Æåëåâà. Âúïðåêè òîâà Ìåãëåíà Êóíåâà óñïÿ äà äîêàæå, ÷å íà áàçàòà íà îïèòà è æåëàíèåòî ñè ìîæå äà ñå ïðåâúðíå â åäèí îò íàé-ïîçíàâàíèòå è ïðèåìàíè êîìèñàðè íà Êîìèñèÿòà Áàðîçó I. Àêî ñëåäâàìå òàçè ëîãèêà – çàùî íå áå äàäåí êðåäèò íà äîâåðèå è íà ã-æà Æåëåâà?

Ïðåäñòàâÿíåòî íà Ðóìÿíà Æåëåâa

Ïúðâî, áúëãàðñêèÿò êàíäèäàò íàïðàâè íÿêîëêî ñòðàòåãè÷åñêè ãðåøêè îùå ïðåäè äà å ñåäíàëà â çàëàòà çà ðàçïèò. Ñïèñúêúò ñ îñíîâíèòå âúïðîñè áå çàäàäåí ïðåäè ÿíóàðè ìåñåö ñ èäåÿòà ã-æà Æåëåâà äà ìîæå äà ñå ïîäãîòâè àäåêâàòíî. Îò èçïðàòåíèòå îò íåÿ ïðåäâàðèòåëíè îòãîâîðè, êîèòî ñúùî áÿõà îáùè è óêëîí÷èâè, îáà÷å íå ñòàíà ÿñíî äàëè òÿ íå ñå å âúçïîëçâàëà îò åêèïà ñè â ÌÂíÐ è â ÏÏ ÃÅÐÁ, çà äà ïðåäñòàâè ìàêñèìàëíî äîáðè ïîçèöèè. Ñ äðóãè äóìè, òÿ èìàøå øàíñ äà âïðåãíå ñåðèîçåí ðåñóðñ, ñ ïîìîùòà íà êîéòî äà ïðåäîòâðàòè ñåãàøíàòà ïîçèöèÿ íà ÅÏ, ÷å îòãîâîðèòå ñà áèëè òâúðäå íå ïî ñúùåñòâî è äîðè íåïðîôåñèîíàëíè.

Âòîðî, ñëåä êàòî Ðóìÿíà Æåëåâà íå ñè áåøå íàïèñàëà äîìàøíîòî, òÿ îòèäå íà ó÷èëèùå, áåç äîðè äà ñè å ïîëó÷èëà áåëåæíèêà ñïîðåä ðåäà. Êàçóñúò ñ "Ãëîáàë Êîíñóëò" (êúì äíåøíà äàòà "Àóòî Ñïà" ÎÎÄ) íÿìàøå êàê äà é ñå ðàçìèíå – ïðîó÷âàíå íà äîêóìåíòèòå ÿñíî ïîêàçâà, ÷å òÿ, â ðàçðåç ñ èçèñêâàíèÿòà, å áèëà ñîáñòâåíèê è óïðàâèòåë íà ôèðìàòà äî 9.04.09 ã. Äîðè â íà÷àëîòî òîâà äà áåøå âúçïðèåòî êàòî "áðàòîóáèéñòâåíî" îáâèíåíèå íà ã-æà Ïúðâàíîâà, óâè, òîâà å öÿëàòà èñòèíà è äà íå áè áèëî ðàçêðèòî ñåãà, ñëåä âðåìå íåùàòà ùÿõà äà èçïëóâàò è äà ñå ëåïíå ïåòíî âúðõó âñè÷êè. Íÿêîé ñå îïèòà äà çàîáèêîëè ïðàâèëàòà, íî íà Çàïàä ôîðìóëàòà íà Äîñòîåâñêè "ïðåñòúïëåíèå è íàêàçàíèå", ñëàâà Áîãó, ðàáîòè.

Äà áúäåø åâðîêîìèñàð, ïðè âñå ÷å íå ñè ñïàçèë èçèñêâàíèÿòà çà òîâà, å íàãëî. Äà êàíäèäàòñòâàø çà ïîðòôåéë â Êîìèñèÿòà, å íàãëîñò îò äðóãî èçìåðåíèå. Ñúñ ñèãóðíîñò îáà÷å å íàãëîñò (èëè ìîæå áè íåùî äðóãî) â òðåòî èçìåðåíèå, äà îòêàæåø äà îòãîâîðèø íà âúïðîñ çà ëè÷íèòå ñè ôèíàíñîâè äåëà. Òàêúâ îòêàç ïî ïðåçóìïöèÿ å íåìèñëèì â Êîìèñèÿòà, çàùîòî ñïîðåä "Êîäåêñà çà ïîâåäåíèå íà êîìèñàðèòå" òå ñà "ïóáëè÷íè ôèãóðè è íÿìàò ëè÷åí ôèíàíñîâ æèâîò. Òåõíèòå áðà÷íè ïàðòíüîðè – ñúùî". Åâðîäåïóòàòèòå îò ñâîÿ ñòðàíà ñà äëúæíè äà ðàáîòÿò â èíòåðåñ íà ãðàæäàíèòå, íå ñëó÷àéíî ãëàñóâàò "ån bloc", à íåÿñíîòî ïîëîæåíèå ñ ôèíàíñîâèòå äåêëàðàöèè íà Ðóìÿíà Æåëåâà å ïîâå÷å îò îáåçïîêîèòåëíî çà äîâåðèåòî â ïðîçðà÷íîñòòà íà åâåíòóàëíàòà é áúäåùà ðàáîòà.

Òðåòî, ã-æà Æåëåâà èçïîëçâàøå ïðåäèçáîðíàòà ðèòîðèêà íà ÏÏ ÃÅÐÁ, êîÿòî ñå áàçèðàøå íà ìíîãî îáåùàíèÿ, óâåðåíèÿ è íàìåðåíèÿ, íî ìàëêî êîíêðåòèêà. Òÿ áå ñëàáî ïîäãîòâåíà ïî âúïðîñèòå îòíîñíî õóìàíèòàðíà ïîìîù è ñïðàâÿíå ñ êðèçè, íÿìàøå íèêàêâà âèçèÿ çà ðîëÿòà íà ÅÑ â îáëàñòòà, íå ïîêàçà ïîçíàíèÿ íà èíñòðóìåíòèòå íà ïîëèòèêèòå, íå ïîêàçà àìáèöèÿ äà ðàáîòè ïî èçãðàæäàíåòî íà íîâè òàêèâà è óñúâúðøåíñòâàíåòî íà ñòàðè. Âìåñòî òîâà – çàó÷åíè ôðàçè, à íà êîíêðåòíèòå âúïðîñè, êîèòî î÷åâèäíî ÿ õâàíàõà íåïîäãîòâåíà, òÿ îòãîâàðÿøå îòíîâî è îòíîâî: "Àç èñêàì äà ÷óÿ è âàøèòå ïðåäëîæåíèÿ". Ïðåäëîæåíèÿòà íà ã-æà Æåëåâà îáà÷å â ñúùèíñêàòà ñè ÷àñò ñå èç÷åðïâàò ñ åäèí íåäîïóñòèì îòãîâîð: "Íå ìîãà äà çíàì âñè÷êè ñïåöèôè÷íè äåòàéëè â òàçè êîíêðåòíà ñèòóàöèÿ".

×åòâúðòî, êàíäèäàòúò íè çà åâðîêîìèñàð ñáúðêà ôàòàëíî è ñ íåùî íå òîëêîâà ñúùåñòâåíî êàòî èçáîðà íà åçèê. Çàùî íåìñêè âúçïèòàíèê ðåøè äà îòãîâàðÿ íà àíãëèéñêè åçèê? Óæàñíîòî ïðîèçíîøåíèå è áåäåí ðå÷íèê, â êîìáèíàöèÿ ñúñ ñòðåñà, î÷åâèäíîòî íåïîçíàâàíå íà ìàòåðèÿòà è íåñïîñîáíîñòòà é äà ñå èçðàçÿâà ÿñíî è îò÷åòëèâî äîâåäîõà äî íåâúçìîæíîñòòà äà ñå âïèøå àäåêâàòíî âúâ âðåìåòî çà îòãîâîðè. Àêî íå áÿõà íåÿñíîòèòå îêîëî ôèíàíñîâèòå é äåëà, ñèãóðíî è èíòåðåñúò íà ïðèñúñòâàùèòå ùåøå äà áúäå çàãóáåí ñëåä âòîðèÿ îòãîâîð. Áàçèñíîòî èçèñêâàíå êúì íåÿ áå äà å êðèñòàëíî ÿñíà è óâåðåíà, óâè, òîâà ñå ïîñòèãà ñàìî êîãàòî ñè ñè íàïèñàë äîìàøíîòî.

Çàùî ñå ñëó÷è òàêà?

Çà ìèã íè ñå èñêà äà ïðåíåáðåãíåì ëè÷íîñòòà íà êàíäèäàòà èëè ïî-ñêîðî äà ÿ ïîñòàâèì â ïî-äðóã êîíòåêñò – â êîíòåêñòà íà íàñòîÿùàòà é äëúæíîñò êàòî ìèíèñòúð íà âúíøíèòå ðàáîòè íà ñòðàíàòà è ÷ëåí íà ÏÏ ÃÅÐÁ. Êàêòî çàïî÷íàõìå, ïðåäñòàâÿíåòî íà Ðóìÿíà Æåëåâà íà èçñëóøâàíåòî ñå îêàçâà ñèìïòîìàòè÷íî çà òîâà, êîåòî ñå ñëó÷âà ó íàñ. Åâðîäåïóòàòèòå ïîëó÷èõà îòãîâîðè, ñúâñåì áëèçêè äî òåçè, êîèòî ìèíèñòúð-ïðåäñåäàòåëÿò äàâà íà áúëãàðñêèòå ìåäèè: "Àç íèêîãà íå êîìåíòèðàì ñëóõîâå, êîèòî ñå ïîÿâÿâàò â ïðåñàòà, è ôàêòè, ñâúðçàíè ñ ëè÷íèÿ ìè æèâîò” – å, ìîæå áè â Åâðîïåéñêèÿ ïàðëàìåíò òå íÿìà äà áúäàò ïðèåòè.

Òîçè ïðîáëåì ñëåäâàøå äà áúäå ðåøåí íà ìåñòíî ðàâíèùå, à íå áåøå – ãåíåðàëúò çàïîâÿäà. Åñòåñòâåíî, å ëåñíî äà ñå êðèòèêóâà ñåãà è ñúñ ñèãóðíîñò áè áèëî ïî-òðóäíî äà ñå âçåìå ïîëèòè÷åñêî ðåøåíèå íà òàêîâà ðàâíèùå, íî ïúê è ïðåìèåðúò íåîòäàâíà çàÿâè, ÷å å ïî-ëåñíî äà çàåìà íàñòîÿùàòà ñè äëúæíîñò, îòêîëêîòî äà ñåäè íà êìåòñêîòî êðåñëî íà ñòîëèöàòà. Çà ã-æà Æåëåâà, äà áúäå åâðîêîìèñàð, îáà÷å ñå îêàçà ïî-òðóäíî, îòêîëêîòî äà áúäå ìèíèñòúð íà âúíøíèòå ðàáîòè.

Ïàðòèéíèÿò åêèï íà Áîéêî Áîðèñîâ èëè ëè÷íî òîé òðÿáâàøå äà å ïðîâåðèë íåéíàòà ãîòîâíîñò õèëÿäè ïúòè, ïðåäè äà ÿ íîìèíèðà. Çàòîâà òîçè ïúò ëþáèìàòà òàêòèêà íà ÃÅÐÁ ñ ïðåõâúðëÿíåòî íà îòãîâîðíîñòòà íå ìèíàâà. Âðåìå çà îáÿñíåíèÿ è îïðàâäàíèÿ? "Íÿìà", áè êàçàë ìèíèñòúð Äÿíêîâ. Íÿìà è íóæäà.

Ðåøåíèåòî å âúâ âèñîêîêâàëèôèöèðàíèòå êàäðè, êàêâèòî â Áúëãàðèÿ âñå îùå èìà, íî óâè, ã-í Áîðèñîâ ÿâíî íå ãè ïîçíàâà ëè÷íî... 

Òîâà ñå ñëó÷è Dnes, çà âàæíîòî ïðåç äåíÿ íè ïîñëåäâàéòå è â Google News Showcase