ïàëàòêà â áåæàíñêè ëàãåð â Äîõóê, ñãóøåí ñðåä êàôÿâèòå ïëàíèíè, 15-ãîäèøíèÿò Àìèð è 16-ãîäèøíèÿò Àõìåä ðàçïúâàò ïîñòåëêèòå ñè íà ïîäà. Âñè÷êî, êîåòî èñêàò, å äà çàáðàâÿò ñïîìåíèòå ñè. Åñåííàòà âå÷åð å õëàäíà, òå ñå íàñòàíÿâàò óäîáíî è âêëþ÷âàò òåëåâèçîðà. Äâàìàòà áðàòÿ ñà èçáÿãàëè îò ïëåí â "Èñëÿìñêà äúðæàâà" ïðåäè 6 ìåñåöà. Ñåãà âñè÷êî, êîåòî èì òðÿáâà, å äà ãëåäàò àíèìàöèîííè ôèëìè.

Äâàìàòà ïðåâêëþ÷âàò êàíàëèòå. "Èñëÿìñêà äúðæàâà" ñúùî å èìàëà òåëåâèçèÿ - ïðîïàãàíäíèÿò êàíàë, êîéòî äîðè è â Ñåâåðåí Èðàê ëåñíî ìîæå äà áúäå õâàíàò. Àõìåä å õâàíàë äèñòàíöèîííîòî â ðúêà è èçâåäíúæ èçâèêâà: "Åòî íè íàñ, Àìèð! Òîâà ñìå íèå!"

Äâàìàòà áðàòÿ ñå ðàçïîçíàâàò íà åêðàíà - îáëå÷åíè â ÷åðíî, ñ ìàñêèðàíè ëèöà, çàåäíî ñ äðóãè äåöà ïî âðåìå íà áîéíè îáó÷åíèÿ â Ìîñóë.

Íÿêîëêî ìåñåöà ïî-êúñíî âå÷å å ïðîëåò. Àõìåä è Àìèð ïàê ñà â ïàëàòêàòà, ïàê ñà â ëàãåðà è îêîëî òÿõ îòíîâî ñà êàôÿâèòå ïëàíèíè. Ïî-ãîëåìèÿò îò äâàìàòà, Àõìåä, ãîâîðè ñ ïðèãëóøåí òîí çà âðåìåòî èì â ïëåí íà ÈÄ. Àìèð ïðîñòî ãëåäà áåçèçðàçíî â ïîäà.

"Äàâàõà íè íàðêîòèöè è ñëåä òîâà âÿðâàõìå íà âñè÷êî", ñïîäåëÿò áðàòÿòà ïðåä "Spiegel".

Äâàìàòà ñà áèëè â ïëåí íà ÈÄ â ïðîäúëæåíèå íà 9 ìåñåöà, äúðæàíè â ëàãåð êðàé Ìîñóë, íàé-äîáðå óêðåïåíèÿò ãðàä íà òåðîðèñòè÷íàòà îðãàíèçàöèÿ â Èðàê. Òàì, ñ áîé è ïðèíóäè, òåðîðèñòèòå ñà òðåíèðàëè äåöàòà äà ñòàíàò "äåöà âîéíèöè" èëè "ìàëêèòå ëúâ÷åòà íà õàëèôàòà", êàêòî ñàìèòå ÈÄ ãè îïèñâàò.

"Ìàëêèòå ëúâ÷åòà" ñà îíåçè äåöà, êîèòî ñå âçðèâÿâàò, çà äà óáèÿò òàêà íàðå÷åíèòå íåâåðíèöè. Òå ñòàâàò ñâèäåòåëè íà îáåçãëàâÿâàíèÿ, çà äà íàó÷àò êàê ñå ïðàâè. Òå äàðÿâàò êðúâ çà ðàíåíèòå âúçðàñòíè âîéíèöè. È òå ñëåäÿò çà ïðåäàòåëè.

Òðóäíî å äà ñå èç÷èñëè êîëêî äåöà òðåíèðà ÈÄ. Íÿêîè åêñïåðòè ñìÿòàò, ÷å îêîëî 1500 ìîì÷åòà ñëóæàò íà òåðîðèñòè÷íàòà îðãàíèçàöèÿ â Èðàê è Ñèðèÿ. Ïðèòåñíèòåëíî å îáà÷å, ÷å ñïîðåä íÿêîè â òåðèòîðèÿòà íà õàëèôàòà èìà 31 000 áðåìåííè æåíè. Íÿêîè îò òÿõ ñà äåöà íà áîéöèòå. Íÿêîè ñà ðîäåíè òàì, äðóãè ñà äîøëè ñ ÷óæäè áîéöè. Òðåòè ñà êàòî Àìèð è Àõìåä - îòâëå÷åíè.

Áðàòÿòà ñà èçðàñòíàëè â ñåëöå â ðàéîí Ñèíäæàð. Æèâåëè ñà äîáðå, èãðàåëè ôóòáîë, êàòåðåëè ñå ïî ïëàíèíèòå, ãîíåëè ñà ïèëåòà. È òàêà - äî àâãóñò 2014 ãîäèíà. Òîãàâà ÈÄ àòàêóâà ñåëîòî èì. Ìúæå íàõëóâàò ñ ïèêàïè è çàïëàøâàò æèòåëèòå, äîêàòî òå íå ïî÷âàò äà áÿãàò â óæàñ. Çà Àìèð è Àõìåä îáà÷å å áèëî òâúðäå êúñíî. Äâàìàòà ñà ãðàáíàòè è êà÷åíè íà åäèí îò ïèêàïèòå è ñà îòâåäåíè â Òàë Àôàð, êúäåòî äðóãè õîðà ñà ðåøèëè ñúäáàòà èì, çàåäíî ñúñ ñúäáàòà íà ñòîòèöè äðóãè.

Èìàëî ÿñíî ðàçïðåäåëåíèå - ïî ñëàáèòå è ìëàäè ìîì÷åòà îñòàâàëè â ó÷èëèùå, çà äà èçó÷àò Êîðàíà. Ïî-ãîëåìèòå ìîì÷åòà áèëè ïðàùàíè äèðåêòíî çà âîåííî îáó÷åíèå â Ìîñóë. Àõìåä è Àìèð áèëè îò âòîðèòå è çàåäíî ñ îùå 200 äåöà çàìèíàëè çà Ìîñóë. ÈÄ èñêàëè îò òÿõ äà çàáðàâÿò, ÷å ñà ÿçèäè. È òàêà òå ñè ìúë÷àëè - òâúðäå óïëàøåíè äà êàæàò êàêâîòî è äà å.

Îòêàêòî óäàðèòå ñðåùó ÈÄ çà÷åñòÿâàò, òåðîðèñòè÷íàòà îðãàíèçàöèÿ ÿðîñòíî ñå å âêîï÷èëà â ïðîïàãàíäíèòå êëèïîâå, íàñî÷åíè êúì äåöà. Èçñëåäîâàòåëè ïîòâúðæäàâàò - áðîÿò íà äåöàòà â êëèïîâåòå íà ÈÄ ïðåç 2015 ã. å çíà÷èòåëíî ïî-âèñîê. Óâåëè÷àâàò ñå è ñëó÷àèòå, â êîèòî áðóòàëíè óáèéñòâà ñà èçâúðøâàíè èìåííî îò äåöà.

Íèêèòà Ìàëèê å èçñëåäâàëà òåçè äåéñòâèÿ íà òåðîðèñòèòå è òâúðäè, ÷å òÿõíàòà öåë å äà ïîêàæàò, ÷å íå ñå ïëàøàò îò áîìáèòå.

"Òÿõíîòî ñúîáùåíèå å ñëåäíîòî: Íåçàâèñèìî êàêâî ïðàâèòå âèå, íèå òóê ñè îòãëåæäàìå ðàäèêàëèçèðàíî ïîêîëåíèå", îáÿñíÿâà òÿ.  îðãàíèçàöèÿòà íà ÈÄ ðîëÿòà íà äåöàòà å äà ïîïèÿò èäåîëîãèÿòà è äà ÿ ïîíåñàò âúâ âðåìåòî. Äà ñå èíôèëòðèðàò â îáùåñòâîòî òîëêîâà äúëáîêî, ÷å äîðè è òåðèòîðèèòå íà õàëèôàòà äà ïàäíàò, èäåîëîãèÿòà èì äà îñòàíå.

Àìèð è Àõìåä ðàçêàçâàò êàê ñå å ñëó÷âàëî òîâà. Ñóòðèí ñå ìîëåëè - ïðåäè èçãðåâ. Ñëåä òîâà - íà ó÷èëèùå. Îñíîâíè ïðåäìåòè: Êàê äà ðàçãëîáèì Êàëàøíèêîâ? Êàê äà ñè íàïðàâèì èìïðîâèçèðàíî âçðèâíî óñòðîéñòâî? Êàê ñå äåòîíèðà æèëåòêà ñúñ åêñïëîçèâè? Ìúæåòå îò ÈÄ ãè áèåëè ñ ïðú÷êè è ãè ðèòàëè â ñòîìàõà - ñ öåë äà ñòàíàò ïî-ñèëíè. Âå÷åðèòå ìîì÷åòàòà ëÿãàëè îáðàòíî íà ìàòðàöèòå, ïúëíè ñ áúëõè. Òåëàòà èì ñå ÷óâñòâàëè ìúðòâè, ñïîìíÿò ñè áðàòÿòà. Ìèñëèòå èì ñå âúðòåëè îêîëî ìàéêà èì è áàùà èì, êîèòî òå âèäåëè çà ïîñëåäíî äà èì ìàõàò, êîãàòî ãè êà÷èëè íà ïèêàïà íà ÈÄ.

"Èñëÿìñêà äúðæàâà" îáëÿêëà ìîì÷åòàòà â ÷åðíî è ãè îòâåëà íà ôðîíòà. Òåðîðèñòèòå èñêàëè äåöàòà äà âèäÿò "âðàãîâåòå" - ÏÊÊ, ÿçèäèòå, ïåøìåðãèòå.  åäèí ñëó÷àé ïðåä òÿõ áèë îáåçãëàâåí ÿçèä. "È âàñ ùå óáèåì, àêî íå ñòàíåòå ìþñþëìàíè", îáÿñíèë èì óáèåöúò. Ïî òîâà âðåìå Àìèð, ïî-ñëàáèÿò îò äâàìàòà áðàòÿ, ñïðÿë äà ãîâîðè.

Äàâàëè èì è õàï÷åòà, êîèòî îòíà÷àëî äåöàòà íå èñêàëè äà ïðèåìàò. Ïîñëå îáà÷å îñúçíàëè, ÷å âúçðàñòíèòå, êîèòî ñúùî ïèåëè òåçè õàï÷åòà, èçãëåæäàëè ïî-óâåðåíè.

"Êîãàòî ãëúòíåõìå ëåêàðñòâàòà, âñè÷êî ñå ïðîìåíÿøå", îáÿñíÿâà Àìèð. Ñòðàõúò èì èç÷åçâàë, çàåäíî ñ ïðîáîæäàùîòî óñåùàíå â ñúðöåòî. Áðàòÿòà ñè ìèñëåëè îáà÷å íåùî äðóãî - ÿçèäèòå ñà âåëèêè.

Âñÿêà âå÷åð ñëåä òðåíèðîâêè Àõìåä ñå èçìúêâàë îò ëàãåðà äî õðàñòè çàä îáùåæèòèåòî èì. Òàì òîé èìàë ñêðèò òåëåôîí. Èçïîëçâàë ãî, çà äà ïðàùà êðàòêè ñúîáùåíèÿ íà ìàéêà ñè: "Çäðàâåé, ìàìî, íèå ñìå æèâè!", èëè ïúê "Ëèïñâàø ìè".

Åäíà âå÷åð ïàòðóëúò õâàíàë ìîì÷åòî ñúñ çàáðàíåíèÿ òåëåôîí. Îòíåñúë ãî â ñòàÿ è òàì ãî óäðÿë 250 ïúòè. Óäàðèòå áèëè òîëêîâà ñèëíè, ÷å ñ÷óïèëè ãðúäíàòà êîñò íà ìîì÷åòî. Ñåãà òÿ å çàðàñíàëà íà êðèâî è Àõìåä âèíàãè ùå íîñè ñïîìåíà çà óæàñèòå íà ÈÄ.

Åäèí äåí ñúáðàëè ñìåëîñò è èçáÿãàëè, çàåäíî ñ îùå äâå ìîì÷åòà. Ñðåä ñúìèøëåíèöèòå èì âå÷å èìàëî ìîì÷å, êîåòî îïèòàëî äà èçáÿãà, íî ïàòðóëèòå ãî õâàíàëè. Ïðåáèëè ãî ñ ïðèêëàäà íà ïóøêàòà è êðàêúò íà ìîì÷åòî áèë ðàçáèò. Äðóãèòå òðèìà òðÿáâàëî äà ãî íîñÿò ïðåç ïîâå÷åòî âðåìå. Ïúòóâàëè íîùåì, äåíåì ñïåëè ïîä õðàñòè. Äåâåò äíè áÿãàëè, äîêàòî íå ñå íàòúêíàëè íà áîéöè îò ïåøìåðãèòå.

Ñåãà ñà âå÷å â ëàãåðà. Êîãàòî äâàìàòà ðàçêàçâàò èñòîðèÿòà ñè ìàëêà òúëïà ñå ñúáèðà îêîëî ïàëàòêàòà èì. Ìàéêà èì ñúùî å òàì è òÿ èñêðåíî èñêà ñàìî åäíî íåùî: Ñèíîâåòå é îòíîâî äà áúäàò äåöà. Òÿ èì íîñè âîäà, êîãàòî ïëà÷àò íîùåì. Ñëàãà íåæíî ðúêà íà óñòíèòå èì, êîãàòî öèòèðàò Êîðàíà â íåñâÿñò. È ñå íàäÿâà, ÷å íÿêîé äåí ïèñúöèòå íà èçìú÷âàíè õîðà ùå èçáëåäíåÿò â ñïîìåíèòå íà äåöàòà é.

Òîâà ñå ñëó÷è Dnes, çà âàæíîòî ïðåç äåíÿ íè ïîñëåäâàéòå è â Google News Showcase