Äàëè îòíåìàíåòî íà êîëè íà ïèÿíè è íàäðóñàíè øîôüîðè å äîñòàòú÷íî? È êàêâà å ðîëÿòà íà ïðåâåíöèÿòà íà çàèñèìîñòèòå, çà äà íàìàëåÿò óáèéñòâàòà íà ïúòÿ? Òåìàòà êîìåíòèðà ïðåä Dnes.bg øåôúò íà Øåñòî ìúæêî îòäåëåíèå â Äúðæàâíàòà ïñèõèàòðè÷íà áîëíèöà â Ðàäíåâî ä-ð Èâàí Äîáðèíîâ.  îòäåëåíèåòî ñå ëåêóâàò õîðà ñúñ çàâèñèìîñòè.

Çâåðñòâàòà ïî ïúòèùàòà ïðîäúëæàâàò. Âúïðåêè çàêîíîäàòåëíèòå íàïúíè è ìåäèéíèÿ øóì, íèùî ñúùåñòâåíî íå ñå ïðîìåíÿ. Äîðè ñòàâà ïî-çëå. Ïðåäïðèåòèòå ìåðêè íå ðàáîòÿò. Íî ïîëó÷àâàìå îùå îò ñúùîòî. Çà ñúæàëåíèå òîâà å ñàìî âúðõúò íà àéñáåðãà. Öÿëîòî íè îáùåñòâî ôóíêöèîíèðà ïî ïîäîáåí íà÷èí. Âèõðåùèòå ñå êîðóïöèÿ, áåçîòãîâîðíîñò, àðîãàíòíîñò, åãîöåíòðèçúì, ìàñîâàòà óïîòðåáà íà àëêîõîë è íàðêîòèöè, ïðåíåáðåæåíèåòî êúì ïðàâèëà, çàêîíè è ïðèíöèïè, âîäÿò ëîãè÷íî äî òåçè ïîñëåäñòâèÿ. „Âñåêè ñàì ñè ïðåöåíÿ!“

Íà äúðæàâíî íèâî ïðåâàíòèâíèòå ïðîãðàìè îòäàâíà ñà ñå ïðåâúðíàëè â èìèòàòèâíè äåéíîñòè, îñèãóðÿâàùè ñàìîäîâîëíîòî æèâóðêàíå íà ìíîãîáðîéíà àäìèíèñòðàöèÿ. Óñåùà ñå îãðîìíà ñúïðîòèâà ñðåùó âúâåæäàíåòî íà äîêàçàíî ðàáîòåùè ïðàêòèêè. Ñðåä ïîëèòèöèòå ñå âèõðè äèâ ïîïóëèçúì. Ãðóáî íåêîìïåòåíòíè õîðà ïèøàò çàêîíè è íàðåäáè. Âîäèì òðèäíåâíè âîéíè ñ íàðãèëåòà, ñíóñ, ôåíòàíèë èëè ðàéñêè ãàç. Ïðîöåäóðèòå çà òåñòâàíå íà âîäà÷èòå íà ÌÏÑ ñà äîêàçàíî íåàäåêâàòíè. Çà ïîðåäåí ïúò ìåäèèòå íè çàëèâàò ñ ïîòîê ãëóïîñòè îò âàæíè „åêñïåðòè“, æóðíàëèñòè, ñëó÷àéíè ìèíóâà÷è è ìàõëåíñêè êëþêàðêè. Åäíà äàìà òåçè äíè äîðè ïðåäëàãàøå „êóðñ çà èäèîòè“.

Ñúùåñòâóâàò ðàçëè÷íè òèïîâå äåéíîñòè, ñâúðçàíè ñ óïîòðåáàòà íà ïñèõîàêòèâíè âåùåñòâà: íàìàëÿâàíå íà òúðñåíåòî, íàìàëÿâàíå íà ïðåäëàãàíåòî è íàìàëÿâàíå íà ùåòèòå. Òå ñà àíãàæèìåíò íà ðàçëè÷íè èíñòèòóöèè è íå ìîãàò äà áúäàò çàìåíåíè åäíà ñ äðóãà. Òóê å ìÿñòîòî íà äúðæàâíèòå ïîëèòèêè, äîáðèÿ ñèíõðîí, èçãðàæäàíåòî íà ñèñòåìà çà îáõâàò íà õîðàòà ñ ïðîáëåìíè, åôåêòèâíàòà ïðåâåíöèÿ. Ïî-íàïðåäíàëèòå äúðæàâè ñú÷åòàâàò íàêàçàòåëíèòå ìåðêè ñ êîðåêöèîííè è òåðàïåâòè÷íè ïðîãðàìè. Ïðåâåíöèÿòà å íà ñúâñåì ðàçëè÷íè îñíîâè – ðàáîòè ñå ñ öåííîñòíàòà ñèñòåìà íà õîðàòà, îáó÷àâàò ñå â ðàçëè÷íè óìåíèÿ, îáðàçîâàò ñå.

Ïðåäè äâàäåñåòèíà ãîäèíè íàø ïðåïîäàâàòåë öèòèðàøå ïðîó÷âàíå â ÑÀÙ, äîêàçâàëî, ÷å âñåêè åäèí äîëàð, âëîæåí â ëå÷åíèå íà çàâèñèìè, íîñè 7 äîëàðà èêîíîìèè íà äàíúêîïëàòöèòå, ñâúðçàíè ñúñ ñúäåáíè ðàçõîäè è èçäðúæêà â çàòâîðà. Àêî äîáàâèì è ðàçõîäèòå çà ëå÷åíèå íà çäðàâíèòå óñëîæíåíèÿ, òî âñåêè åäèí äîëàð, èíâåñòèðàí â ëå÷åíèå, íîñè 12 äîëàðà èêîíîìèè. Êàêâî ñå ñëó÷âà â Áúëãàðèÿ? Òî÷íî îáðàòíîòî. Òóê îñíîâíî íàêàçâàìå, âìåñòî äà ïðåäëàãàìå ïîìîù. Ïðåç 2020 ã. “Öåíòúð çà õóìàííè ïîëèòèêè” ïðåäñòàâè ïðîó÷âàíå îòíîñíî ôèíàíñèðàíåòî íà áîðáàòà ñ íàðêîòèöèòå çà ïåðèîäà 2014-2019 ã. Çà 6 ãîäèíè ñà ïîõàð÷åíè îáùî 538 784 091.30 ëâ. çà áîðáà ñ íàðêîòèöèòå, êàòî ñàìî 44 491 920 ëâ. îò òÿõ ñà ðàçõîäâàíè ïî çàäà÷à 1 îò Íàöèîíàëíàòà ñòðàòåãèÿ çà áîðáà ñ íàðêîòèöèòå “Íàìàëÿâàíå íà òúðñåíåòî íà íàðêîòèöè”, âêëþ÷âàùî ïðåâåíöèÿ, ëå÷åíèå è ðåõàáèëèòàöèÿ, ñîöèàëíà ãðèæà, íàìàëÿâàíå íà âðåäèòå îò èçïîëçâàíåòî íà íàðêîòèöè. Îò äðóãà ñòðàíà ïî çàäà÷à 2 - “Íàìàëÿâàíå íà ïðåäëàãàíåòî íà íàðêîòèöè“ ñà äåêëàðèðàíè ðàçõîäè íà ñòîéíîñò 494 292 171.30 ëâ., êîèòî ñà ïîõàð÷åíè çà ðåïðåñèÿ è êîíòðîë íà íàðêîòè÷íèòå âåùåñòâà, áîðáà ñ òðàôèêà è ðàçïðîñòðàíåíèåòî èì, ðàçõîäè íà ïðàâîïðèëàãàùèòå îðãàíè è ìåñòàòà çà ëèøàâàíå îò ñâîáîäà. Íàêàçàòåëíèòå ìåðêè îáèêíîâåíî íå âîäÿò äî òðàéíà ïðîìÿíà â ïîâåäåíèåòî íà ÷îâåêà. Íî ïúê ìîãàò äà áúäàò ÷óäåñåí øàíñ çà çàïî÷âàíå íà ïðîìÿíà èëè òåðàïèÿ.

„Àêî íå çíàåø çà êúäå ñè òðúãíàë, ùå ñòèãíåø íÿêúäå äðóãàäå.“

Ïîäõîäúò â îòäåëíèòå ñëó÷àè òðÿáâà äà å èíäèâèäóàëåí. Íóæäèòå è ïðîãíîçàòà ñà ðàçëè÷íè.  Ìåæäóíàðîäíàòà êëàñèôèêàöèÿ íà áîëåñòèòå ñà äåôèíèðàíè òðè êà÷åñòâåíî ðàçëè÷íè ñúñòîÿíèÿ: óïîòðåáà, âðåäíà óïîòðåáà è çàâèñèìîñò. Ïúðâî òðÿáâà äà ñå çàïî÷íå ñ òî÷íà îöåíêà è åäâà ñëåä òîâà äà ñå íàïðàâè ïëàí. Íåîáõîäèì å äîáúð ñèíõðîí ìåæäó íàêàçàòåëíèòå è òåðàïåâòè÷íèòå ñòðóêòóðè. Çàêîíîäàòåëñòâîòî òðÿáâà äà äàâà âúçìîæíîñò çà àëòåðíàòèâíî èëè êóìóëàòèâíî ëå÷åíèå íà õîðà ñúñ çàâèñèìîñò ñïîðåä òåæåñòòà è âèäà íà ïðîòèâîïðàâíîòî äåÿíèå. Äúðæàâàòà òðÿáâà äà îñèãóðè è íåîáõîäèìèòå òåðàïåâòè÷íè ñòðóêòóðè, îòãîâàðÿùè íà îïðåäåëåíè ñòàíäàðòè.

Ïðåïîðú÷èòåëíî å è ðàçâèòèåòî íà ïîâå÷å ëå÷åáíè ïðîãðàìè â ìåñòàòà çà ëèøàâàíå îò ñâîáîäà.

 Áúëãàðèÿ èìà çëîâåù íåäîñòèã íà ïîìîù êàêòî çà æåðòâèòå, òàêà è çà âèíîâíèöèòå, ïðè÷èíèëè ïúòíîòðàíñïîðòíè ïðîèçøåñòâèÿ. Äîáðå å ïðåâàíòèâíèòå ïðîãðàìè äà îáõâàùàò êàêòî ïðîáëåìíàòà óïîòðåáà íà ðàçëè÷íè ïñèõîàêòèâíè âåùåñòâà /àëêîõîë, íàðêîòèöè è äð./, òàêà è íÿêîè ïîâåäåíèÿ, âîäåùè äî ïðèñòðàñòÿâàíå. Øîôèðàíåòî è åäíîâðåìåííîòî èçïîëçâàíå íà åêðàííè óñòðîéñòâà â ñâåòîâåí ìàùàá ñúùî ñå î÷åðòàâà êàòî ïðè÷èíà çà ìíîãî èíöèäåíòè.

Ìîæåì äà èçáðîÿâàìå îùå äúëãî… Â ìîìåíòà ó íàñ õàîñúò å ïúëåí. Çàñåãà ñâåòëèíà â òóíåëà íå ñå âèæäà.
 

Òîâà ñå ñëó÷è Dnes, çà âàæíîòî ïðåç äåíÿ íè ïîñëåäâàéòå è â Google News Showcase